Về cấu trúc nội dung của lễ hội truyền thống
Như đã phân tích ở trên, ta thấy khai nguyên của lễ hội truyền thống chỉ đơn giản là các Lễ thức (khởi nguyên của các nghi lễ và nghi thức sau này). Đó là một hệ thông ứng xử trân trọng của con người với thế giới tự nhiên (đặc biệt là giới siêu nhiên, siêu hình), là những sản phẩm của trí tưởng tượng của con người thời cổ đại.
Cách ứng xử này với thiên nhiên của con người bao giờ cũng mang tính tâm lí cộng đồng dân tộc sâu sắc. Mỗi một dân tộc có một hệ thống nghi lễ, tế tự riêng, tuỳ thuộc vào cách quan niệm hay nhận thức của họ đối với các hiện tượng tự nhiên. Trải qua các quá trình chọn lọc tự nhiên và chọn lọc xã hội, một số nghi lễ bị mai một đi, trong khi đó một số khác được duy trì đều đặn và thường xuyên hơn, nên dần dần đã trồ thành truyền thống, thành nếp sông và phong tục tập quán của mỗi dân tộc. Mỗi một loại hình lễ hội được hình thành và phát triển trong những điều kiện và hoàn cảnh văn hoá xã hội khác nhau, cùng với sự nhận thức về môi trường sống ngày càng cao của con người.
Trải qua hàng nghìn năm lịch sử phát triển của lễ hội dân gian ở người Việt, từ lễ hội sơ khai thời nguyên thuỷ chuyển sang lễ hội nông nghiệp và lễ hội thờ cúng tổ tiên thòi kỳ văn hoá Đông Sơn (hay nền văn hoá Văn Lang – Âu Lạc), rồi trở thành hệ thống lễ hội có nhiều loại hình rất đa dạng, phong phú trong các thời kỳ lịch sử kế tiếp sau. Đó là kết quả của các mối quan hệ giữa lễ hội dân gian bản địa với tín ngưỡng – tôn giáo dân gian và các tôn giáo chính thống (như: Nho – Phật – Đạo giáo) du nhập vào nước ta. Nhưng suy cho cùng thì lễ hội truyền thông của người Việt gồm có hai phần: Lễ và Hội gắn quyện chặt chẽ với nhau trong một chỉnh thể thông nhất. Trong đó, phần lễ bao gồm các nghi lễ của tín ngưỡng dân gian và các tôn giao du nhập, cùng với các đồ vật được sử dụng làm đồ tế lễ mang tính linh thiêng, được chuẩn bị rất chu đáo và nghiêm túc. Thông qua các nghi lễ này, con người dường như được giao cảm với thế giới siêu nhiên. Đó là các vị thần linh (có thể là các vị nhân thần hoặc thiên thần), do chính trí tưởng tượng của con người tạo ra, và họ cầu mong các vị thần linh đó bảo trợ và có những tác động tốt đến tương lai, đến vận mệnh cuộc sống của mình. Do vậy, phần Lễ là nguyên có và làm hạt nhân trung tâm của mọi lễ hội dân gian. Hiểu một cách đầy đủ thì có lễ mói có hội, và lễ giữ vai trò quyết định cho sự tồn tại và phát triển của lễ hội truyền thống nói chung.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: van
hoa la gi, lễ hội truyền
thống việt nam
